Η 17η Ιουνίου έχει οριστεί ως ημέρα κατά της ερημοποίησης και της ξηρασίας. Η ερημοποίηση είναι η διαδικασία εκείνη κατά την οποία γόνιμα εδάφη μετατρέπονται σιγά-σιγά σε άγονα με αποτέλεσμα να μη μπορούν να φιλοξενήσουν κανένα είδος φυτού. Σε ορισμένες περιπτώσεις αποτελεί φυσικό φαινόμενο, το οποίο εξελίσσεται πολύ αργά εξαιτίας της βαθμιαίας μεταβολής του κλίματος, συνήθως όμως οφείλεται ή επιταχύνεται από ανθρωπογενείς παράγοντες. Ιδιαίτερα στις παράκτιες περιοχές, εξαιτίας της υπεράντλησης των υπόγειων υδροφορέων γλυκών υδάτων, υποβιβάζεται η στάθμη τους, με αποτέλεσμα τη διείσδυση της θάλασσας και τη ρύπανσής τους με θαλασσινό νερό. Η προσθήκη στο έδαφος με την άρδευση αυτού του υφάλμυρου νερού, αυξάνει τη συγκέντρωση του νατρίου στο έδαφος με αποτέλεσμα την αλκαλίωση αρχικά του εδάφους και στη συνέχεια την κονιορτοποίησή του και την ερημοποίηση.
Η ξηρασία είναι αλληλένδετο φαινόμενο με την ερημοποίηση και μπορεί επίσης να οφείλεται σε φυσικά αίτια, επιταχύνεται όμως από ανθρωπογενείς παρεμβάσεις. Όταν ένα έδαφος είναι ξηρό και κατά συνέπεια δεν μπορεί να φιλοξενήσει κανένα είδος φυτού, τότε μπαίνει σε έναν φαύλο κύκλο μη συγκράτησης βρόχινου νερού, με συνέπεια την επιδείνωση της κατάστασής του ως προς τα φυτικά είδη που μπορεί να φιλοξενήσει, τη διάβρωση και την πλήρη υποβάθμισή του.
Η ερημοποίηση και η ξηρασία, ακόμα και στα αρχικά τους στάδια, προκαλούν την υποβάθμιση των εδαφών με αποτέλεσμα τη μείωση της απόδοσης των γεωργικών καλλιεργειών και κατά συνέπεια την μείωση των προϊόντων διατροφής.
Το φαινόμενο της ερημοποίησης είναι ιδιαίτερα έντονο στην περιοχή της Μεσογείου. Για την Ελλάδα εκτιμάται ότι το 30% των εδαφών της χώρας κινδυνεύει από ερημοποίηση και ιδιαίτερα οι περιοχές της Κρήτης και της Πελοποννήσου.
Η λήψη μέτρων είναι απαραίτητη για την αποφυγή της ερημοποίησης και της ξηρασίας και στο πλαίσιο αυτό θεωρούμε πολύ θετικό το γεγονός, ότι η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων κατέθεσε για πρώτη φορά φέτος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Πρόταση για τον καθορισμό του πλαισίου προστασίας του εδάφους.
